Ale jak to...?

Babcia

Babcia patrzyła łagodnie

przez małe okienko swojej izby

posyłając mi uśmiech

jak podarunek na drogę.

Za nią szły 92 lata biedy i upokorzeń,

dziewięć razy powiedziała TAK nowemu życiu,

jej oczy widziały okrucieństwa dwóch wojen

i nikt nie usłyszał skargi...

Żyła tak długo

a jednak za krótko

bo piękne było jej serce.

Dziś brak mi jej dobroci,

nie siedzi już w swoim okienku

a może

w niebie też ma też swoje okienko

przez które patrzy i czuwa nad nami.

Styczeń. Miesiąc imienin i urodzin moich Dziadów. Oboje praktycznie świętowali razem. W tym miesiącu zawsze myślę o nich szczególnie, wspominam...

Znowu zatem otwieram szufladę ze wspomnieniami... Najpierw powoli wychylają główki i jeszcze trochę zaspane ziewają, ciekawie rozglądają się dookoła i w końcu spoglądają na mnie. Wówczas uśmiechają się, ostatni raz się przeciągają,  rozpościerają swoje skrzydełka... Po chwili czuję, że otulają mnie ciepłym szalem utkanym z kolorowych nitek minionych chwil... Ostatnio nawet miałam wrażenie, że moje serce od kilku dni było opasane łańcuszkiem z kłódką... Jednak to właśnie wspomnienia z szuflady miały schowany złoty kluczyk, który teraz otworzył zamek.  Zatem całkiem inaczej patrzę na świat dookoła. Czasem wspomnienia mają taką moc.

Babcia i Dziadek... Dwa słowa tak ważne w życiu każdego dziecka... Dwa słowa, a cztery osoby...

Także Mała Dziewczynka miała dwie cudowne Babcie i dwóch wspaniałych Dziadków. Dwie pary osób, które na zawsze mają miejsce w jej sercu, pamięci... Dziadkowie "domowi" i Dziadkowie "wakacyjni" z Małego Miasteczka.

Wszyscy przeżyli dwie wojny światowe (tylko Babcia "wakacyjna urodziła się około pół roku po rozpoczęciu tej pierwszej). Doświadczyli trudności wojennej tułaczki, życia w szarej codzienności PRL-u....

Tyle różnych, ciekawych historii do popłakania, uśmiechu, zadumy...

PRZYZWOLENIE

Pozwól przypłynąć wspomnieniom

tym najzwyklejszym

co niegdyś zbudowały twój świat

pozwól zaśpiewać ptakom i rozkwitnąć kwiatom

niech rześki wiatr otworzy okno

nie obawiaj się pamiątek

schowanych na dnie staroświeckiej szuflady

przygarnij słowa zapachy kolory

obudź uśpione marzenia

dotknij mokrej ziemi i nie wstydź się łez.

Dziadków "domowych" Mała Dziewczynka pamięta jednak jak przez mgłę. A może to stare fotografie i rodzinne opowieści pomagają w zachowaniu nadal ich obrazu? Inaczej chyba byłoby trudno tak pamiętać. Wszak "domowy" Dziadek odszedł bardzo wcześnie, gdy Mała Dziewczynka miała niespełna trzy lata. Obraz "domowej" Babci jest bardziej wyraźny, ale też coraz bardziej zamglony. "Domowa" Babcia nie doczekała, aby móc odprowadzać Małą Dziewczynkę do szkoły.

Co innego wspomnienia o Dziadkach  "wakacyjnych", świętujących właśnie w styczniu. Są one wyraźniejsze, bardziej kolorowe.

Najmilsze wspomnienia z Babciami związane są z kuchnią i zapachami które się tam unosiły. U "domowej" Babci pachniało kapustą, grzybami, pierogami.... Kuchnia Babci z Małego Miasteczka to zapach ciasta drożdżowego, maślanych bułeczek, koperku, ziemniaków...  To spacery wśród pól i łąk….

Dziadkowie…. Czasem Mała Dziewczynka żałuje, że nie dane było jej dobrze poznać "domowego" Dziadka. Miał przecież dość ciekawe życie, a i historia jego rodziny jest jej mniej znana. Ale czy gdyby żył dłużej, to coś by to zmieniło w tej kwestii? Przecież "wakacyjnego" Dziadka Mała Dziewczynka znała najdłużej, ale słuchała go niezbyt dokładnie. Nie miała czasu, bardziej niż jego opowieści wolała książki, rozmowy z koleżankami...

Dziś praktycznie nikt już jej tego wszystkiego nie opowie. Oczywiście, że Mała Dziewczynka większość tych opowieści poznała, poskładała niczym drobne puzzle... Jednak nadal żałuje, że nie dostała obrazu w całości bezpośrednio od Dziadków.

STARE DESKI

Stare deski

odłamują okruchy życia

pod dotykiem dłoni

czasami pękają nawet

pod dotykiem wspomnień

ich kruche serca

z trudem dźwigają brzemię czasu

boją się odrzucenia i zapomnienia

więc proszą bezgłośnie

o nowe życie

w przestrzeniach naszej pamięci.

Zebrane wspomnienia Małej Dziewczynki są jednak kruche jak cienki lód. Kruszą się pod stopami, które starają się dogonić teraźniejszość.

Mała Dziewczynka czasem jednak się zatrzymuje i stara się te cząstki pieczołowicie, uparcie zbierać kawałek po kawałku, okruszek po okruszku... Wolniutko, starannie aby nie przeoczyć żadnego... Jak tylko znajdzie jakieś wspomnienie wkłada je ponownie do szuflady.

Mała Dziewczynka odszukała i zebrała ich dość sporo.  

Wie, że nigdy ich nie wyrzuci... Ale łatwo mówić, a raczej pisać... Przecież tuż po wojnie jej "domowy" Dziadek w obawie przed represjami zniszczył część dokumentów dotyczących pochodzenia rodziny. Płakał, ale je palił... Niewiele tego zostało do dzisiaj. Mała Dziewczynka bardzo przeżyła tą historię. Bo jak ona zachowałaby się w takiej sytuacji? 

Mała Dziewczynka nieustannie także żałuje, że to co zebrała, jest tylko cząstką tego, co mogła mieć już od samego początku. Ale i tak cieszy się, że je ma....

- Dlaczego tego nie wyrzucisz? - słyszy

- Ale jak to? - dziwi się Mała Dziewczynka.

- Trzeba zrobić miejsce, bo inaczej nowe nie przyjdzie.

- Ale jak to? Przecież to pamiątki.

- Może pora spojrzeć przed siebie i już nie pamiętać?

- Ale jak to? - pyta ponownie Mała Dziewczynka

- Teraźniejszość, a tym bardziej przyszłość są znacznie bardziej atrakcyjne.

- Ale jak to? - powtarza nadal Mała Dziewczynka, jakby nie rozumiała - Zupełnie nie pamiętać?

- Ważne jest TU i TERAZ. Te sentymenty zajmują za dużo miejsca.

- Ale jak to? - Mała Dziewczynka coraz bardziej smutnieje.

-  Zagracasz nie tylko szuflady, ale także swoje wnętrze.

- Ale.... -  Mała Dziewczynka  nie rozumie, przecież jej z tym dobrze.

- Może pomogę Ci to wyrzucić? Będzie szybciej i bezboleśnie.

- Ale jak to bezboleśnie? -  Mała Dziewczynka jest już całkiem wystraszona. Przecież dla niej będzie to jak odrywanie plastra.

- Wiem, że nie lubisz sprzątać. Przyjdę zatem z panią S. i same to zrobimy.

- NIE. NIE ZGADZAM SIĘ - Mała Dziewczynka jest już zła. Przecież plaster, jeżeli już trzeba, najlepiej odrywa się samemu. Inni nie patyczkują się i...

- Oczywiście czasem będziesz mogła wrócić do kilku ciepłych wspomnień, które zostawimy. Ale... 

- NIE. NIE ZGADZAM SIĘ - powtarza Mała Dziewczynka

- Ale jak to? Przecież....

- NIE! NIE POZWALAM - Mała Dziewczynka stara się nie wybuchnąć.

- Ale jak to...?

- TO MOJA PRZESTRZEŃ! - kończy dyskusję Mała Dziewczynka.

Mała Dziewczynka wie, że gdzieś tam w środku w odległym zakątku jej myśli przyznaje rozmówcy rację. Jednak stara się ich nie dopuścić do głosu. Nie uważa, że odcinanie się od historii przodków, pamiątek po nich jest potrzebne... Może rzeczywiście trzeba z przeszłością zrobić porządek i wymieść zalegający kurz z zakamarków. Mała Dziewczynka nawet ostatnio kupiła sobie solidną miotłę... Ale jak już powszechnie wiadomo, nie lubi sprzątać, więc miotła stoi sobie w kącie czekając na.... Właśnie na co? Wiadomo... Mała Dziewczynka przecież czasem jest czarownicą i..:)))

Bardziej przydałaby się Małej Dziewczynce mała zmiotka, dzięki której odgarnie pyłki kurzu z pamiątek, wspomnień...

Niektórzy mówią "Jak pozbyłem się "pamiątek", to nareszcie mogłem odetchnąć pełną piersią. A czas z dziećmi lepiej spędzać na zabawie i poznawaniu współczesnego świata".

Mała Dziewczynka najchętniej spytałaby taką osobę: "Nie chciałbyś, by kiedyś chociaż Twoje dzieci, wnuki wiedziały co myślałeś, w co wierzyłeś, co ważnego robiłeś....? Chcesz tak kiedyś zupełnie odpłynąć w niepamięć?". Ale nie pyta. Każdy ma prawo do własnych decyzji.

Mała Dziewczynka nie chciałaby zostać zapomniana. Na pewno nie wyrzuci pamiątek po poprzednich pokoleniach. Co innego, to co związane jest z nią samą. Tutaj stara się być bardziej stanowcza i czasem coś wyrzuca. Nie dotyczy to jednak listów, widokówek, kalendarzy, klasówek szkolnych zeszytów, zdjęć,  świadectw, rysunków... Tak, tak Mała Dziewczynka dawno temu czasem rysowała...

ŚCIEŻKI HISTORII

Wędruję ścieżkami przeszłości

słońce tańczy na gałęziach starych drzew

to samo niebo nad głową

i ta sama ziemia

pod nogami tylu pokoleń

lubię ścieżki historii

zanurzam się w nich

by na zawsze pozostać

pośród brzozowych lasów

i pól zarastających ziołami

które chronią pamięć od zapomnienia...

wiersze i obrazy Basia Wójcik

Ja także lubię ścieżki wspomnień. Nie tylko chronią przeszłość od zapomnienia. Dają mi też siłę, są ostoją w trudnych chwilach, bezpieczną przystanią... Do dobrych wspomnień zawsze wracam, gdy jest mi źle.

- STOP, STOP... To miała być opowieść o Dziadkach Małej Dziewczynki. A znowu wyszło, jak zawsze...

- Ale jak to? Jak to się stało?

- Przecież znasz mnie. Nie zawsze da się wszystko zaplanować. Moje myśli często prowadzą moje palce na klawiaturze w innym kierunku niż trzeba. Powstają inne słowa, wzory, historie.... To nic dla nich nie znaczy, że projekt opowieści był już naszkicowany, kolorowe nitki przygotowane do tkania... Taki prosty miał być ścieg... A tutaj ponownie "ktoś" podrzucił do odłożonych włókien swoje sznureczki, które poprowadziły mnie w innym kierunku. No i powstał znowu niezaplanowany obraz.

- Nawet całkiem ciekawy, chyba.... Może ktoś lubi takie spontanicznie utkane kolaże? 

- Ale jak to? Przecież tam jest niedokończony, niekompletny obraz...

- Nie szkodzi. O Dziadkach Małej Dziewczynki jeszcze utkasz niejedną  opowieść. Prawda?

- Prawda.... Nikt tak dobrze mnie nie zna, jak Ty....