Jak to ze lnem było

Królewna złotowłosa

Raz królewna złotowłosa

cudny miała sen,

że splatała złote włosy,

złociste jak len.

I przyszedł do niej grajek,

na skrzypcach zaczął grać

i mówi: Pójdź, królewno

konwalie ze mną rwać,

pójdź, pójdź,

pójdź, pójdź,

konwalie

ze mną rwać.

Raz królewna złotowłosa

cudny miała sen,

że splatała złote włosy,

złociste jak len.

I przyszedł do niej grajek,

na skrzypcach zaczął grać

i mówi: Pójdź, królewno

konwalie ze mną rwać,

pójdź, pójdź,

pójdź, pójdź,

konwalie

ze mną rwać.

Raz królewna złotowłosa

cudny miała sen,

że splatała złote włosy,

złociste jak len.

I przyszedł do niej grajek,

na skrzypcach zaczął grać

i mówi: Pójdź, królewno

konwalie ze mną rwać,

pójdź, pójdź,

pójdź, pójdź,

pójdź, pójdź,

pójdź, pójdź,

konwalie

ze mną rwać.

Znalezione w Internecie

Len zakwitł. Całe pole błękitnieje. Na zielonych łodyżkach patrzą w niebo kwiatki, drobne, błękitne, lekkie, delikatniejsze od skrzydeł motyla. Słońce je pieści, grzeje swemi promieniami, a chmury poją deszczem. I dobrze, miło zielonej roślince, jak dziecku, gdy je matka umyje, nakarmi i pocałuje.

 Len był bardzo szczęśliwy.

Tak o lnie pisał J.Ch. Andersen

O lnie pisała także Maria Konopnicka. Jednak chyba niewielu z nas pamięta, a może w ogóle nie zna tej opowieści. A warto ją poznać. Kto nie czytał, niech przeczyta:)))

Dzisiaj zatem o roślinie, która jak przekonał się król z bajki Marii Konopnickiej, jest cenniejsza od złota. 

Jest to magiczna roślina o wielu zastosowaniach, bardzo bliskich codziennemu życiu.

Len jest jedną z najstarszych roślin uprawnych świata. Jego historia sięga wiele tysięcy lat wstecz. 

Pochodzi prawdopodobnie z Azji Wschodniej lub z Kaukazu, skąd została przeniesiona w inne części Ziemi.  Najstarsze włókna odnalezione zostały w prehistorycznej jaskini w GruzjiW III tysiącleciu p.n.e. len był uprawiany przez Sumerów. Początkowo dostarczał pokarmu, później stał się też źródłem włókien. Najpierw prawdopodobnie używano ich do zszywania skór lub jako sznurka. Wykonywano z nich też płótno na worki lub wykorzystywano jako materiał uszczelniający.Tkanina lniana, w wyrafinowanej formie, bardzo cienka, przejrzysta, miała swój początek w starożytnym Egipcie,Piękne tkaniny lniane wyrabiali starożytni Egipcjanie i Babilończycy.

Najstarsze egipskie tkaniny lniane datuje się na ok. 2400 p.n.e.. Współczesne wykopaliska potwierdzają, że  produkcja lnu świadczyła o zamożności państwa i była objęta opieką faraona. Tkaniny lniane były noszone przez dostojników i kapłanów. Len i tkanina z niego wykonana były tak cenione w starożytnym Egipcie, że w niektórych przypadkach były używane jako waluta.

Były tez używane jako całuny do mumifikacji. 

Ważny w kulturze chrześcijańskiej całun Turyński też był tkaniną lnianą.

W Biblii len wymieniony jest po raz pierwszy w Księdze Wyjścia (9,23-25,31) „Len i jęczmień zostały zniszczone, ponieważ jęczmień miał już kłosy, a len kwiecie”. Przetwarzaniem lnu w czasach biblijnych zajmowały się kobiety, o czym świadczy werset z Księgi Przysłów (31,10-31): „O len się stara i wełnę … sporządza sobie okrycia, … płótno wyrabia, sprzedaje”.

Historia stosowania nasion lnu w lecznictwie sięga czasów starożytnych. Stosowano go do leczenia wszelkich obrzmień, a po zagotowaniu z miodem, oliwą i wodą do łagodzenia kaszlu.

Także dzisiaj działanie nasion lnu wykorzystuje się w schorzeniach dróg oddechowych, takich jak właśnie kaszel, chrypka. 

Warto wierzyć

Obudziłam się nad ranem

Nie wiem co się ze mną dzieje

Myśli jeszcze mam zaspane

Sama się do siebie śmieję

Ktoś mnie we śnie tak dotykał

Jak mnie nie dotykał nikt

I sączyła się muzyka

Jakby zza uchylonych gdzieś do raju drzwi

Panie nasz, który włosy masz jak len

I przechadzasz się po niebie

Jeśli dasz raz na życie taki sen

Warto wierzyć w Ciebie

Tyle książek przeczytałam

A tu ciągle słów brakuje

Ameryki odkrywałam

Lecz jednego nie pojmuję

Stojąc tak nad córki głową,

Bo gdzie indziej mogę być,

Zastanawiam się na nowo

Co też się może tej maleńkiej teraz śnić

Panie nasz, który włosy masz jak len

I przechadzasz się po niebie

Jeśli dasz mojej córce dobry sen

Warto wierzyć w Ciebie

Panie nasz, który włosy masz jak len

I przechadzasz się po niebie

Jeśli dasz naszym dzieciom dobry sen

Warto wierzyć w Ciebie

Panie nasz

Andrzej Sikorowski

Znają len zielarze, lekarze, kucharze. Kiedyś olej tłoczony z nasion lnu  był popularnym produktem w kuchni. Dzisiaj wraca do łask, chociaż przegrywa z tańszymi tłuszczami. A przecież Charakteryzuje się wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3 i omega-6. Ze względu na przewagę kwasów omega-3 nad omega-6 jest polecany jako dodatek do diety.

Nasiona lnu najczęściej są stosowane w schorzeniach przewodu pokarmowego.

Siemię lniane może być stosowane także zewnętrznie, działa regenerująco i przeciwzapalnie. Okłady z rozdrobnionych nasion lub mączki po wyciśnięciu oleju stosowane są w leczeniu oparzeń, odmrożeń, trudno gojących ran. Najczęściej stosuje się je na ciepło jako tzw. kataplazmy

Zawarte w siemieniu fitosteryny mają działanie obniżające poziom cholesterolu.

Siemię lniane korzystnie wpływa na kości.

Białko lnu należy do bardziej wartościowych białek pochodzenia roślinnego. Jest bogate w aminokwasy egzogenne i lekkostrawne, a dodatkowo pozbawione glutenu :)))

Jego działanie nawilżające znają aktorzy, śpiewacy i inni pracujący głosem.

Znają go też kosmetolodzy. W kosmetyce olej lniany używany jest jako środek przeciwłupieżowy i zapobiegający wypadaniu włosów. Z nasion lnu możemy zrobić maseczkę nawilżającą i łagodzącą podrażnienia.

Jeżeli użyjemy nasion rozdrobnionych, a nie zmielonych uzyskamy peeling. Można do niego dodać łyżkę miodu. Delikatnie złuszczy on martwy naskórek, wygładzi i zregeneruje skórę. Jest zatem składnikiem mydeł, kremów i maseczek. Zmiękcza bowiem skórę, oczyszcza i ma działanie przeciwzapalne. Dlatego jest używany do pielęgnacji skóry suchej, zniszczonej i łuszczącej się;

Znają też len malarze, wszak lniane podobrazie należy do najlepszych. Natomiast olej lniany jest tradycyjnym spoiwem w produkcji farb olejnych.

Znają go szeptuchy, które włókna i tkaniny lniane wykorzystują do odczarowania i leczenia.

Znają len tkacze, szwaczki, projektanci i wszystkie osoby związane z przemysłem włókienniczym. Len  jest przede wszystkim rośliną włóknodajną. Len ma zatem duże znaczenie w modzie. Lniane naturalne włókna są dobre dla środowiska. Nie wszyscy jednak lubią len. Ja sama nie wiem, czy go lubię, czy też nie. Podoba mi się jego naturalność, kolor, przewiewność, trwałość, ponadczasowość.... I to, że się nie elektryzuje. Niestety źle się czuję w pogniecionej sukience. Jednak z drugiej strony, gdy w upalny dzień mam wybór, to lniana sukienka jest idealna pomimo swoich zmarszczek. Lepsza niż nieskazitelna  kiecka uszyta z kolorowych, sztucznych tkanin. Len to najlepsza tkanina na upały. Przewiewna, pozwala skórze oddychać.

Len jest uprawiany od tysięcy lat. Wszystkie jego części służą człowiekowi. Jedynym odpadem produkcyjnym są pyły powstające podczas jego przerobu. Ma to ogromne znaczenie dla współczesnego świata zalanego wręcz tonami śmieci.

Wytłoki powstałe przy produkcji oleju z nasion, podobnie jak plewy, przerabiane są na pasze.

Paździerze – powstałe w procesie pozyskiwania włókna, z połamanej, zdrewniałej części łodyg - są surowcem do produkcji płyt paździerzowych o podobnych właściwościach jak płyty wiórowe;

Odpady roszarnicze – krótkie włókna z przyklejonymi paździerzami, których nie udało się oddzielić przy pozyskiwaniu włókna, są surowcem do produkcji wysokiej jakości papieru.

Jeśli można więc przybliżyć się do idei “zero waste”, warto poznać len. Len o kwiatach jak błękit nieba.

Ta inna

Twarz pąsowa, jak kwiat róży.

W oczach jasny błękit nieba.

A jej głos, to dźwięki muzy,

Których się opisać nie da.

Włosy jak dojrzały len,

Poskręcane w moc spirali,

Na jej twarz rzucają cień

I sięgają aż do talii.

O sylwetce tylko wspomnę.

Wszystko ma, co mieć powinna.

Pewnie kiedyś ją zapomnę,

Gdy pojawi się, znów inna.

Wiesław Lickiewicz