Zaczarowane ogrody

I na swą stronę

Diw wielkie wieże

Most przeciągają

Szóste stulecie

Bada grunt włócznią

Strażnik praw miejskich

Swe nogi włożył

W wełtawski cebrzyk

I dwa szeregi

Świętych jak szpaki

Co narzekają

Na grzeszne światy

Przed każdym świętym

Stoi latarnia

Ten czyta księgi

Ów zbija sandał

U Nepomuka infuły

Wełtawy zielone wstęgi

Biskup palcem popycha

Małe statków muszelki

Franciszek rybom

Głosi kazania

Żeby słuchały

Cesarza pana

W berecie lwo

Warkoczem chmury

Błękitem ciągnie

Złote kopuły

Urlop, urlop i już po urlopie.... Jaka szkoda, że wakacje tak szybko się kończą. Jednak z drugiej strony gdyby nie koniec,  jak zwykł ponoć mówić Tewie Mleczarz, to i początku by nie było. Niemożliwe byłoby porównanie tego co dobre i miłe z tym co szare i konieczne w naszym życiu.

Niestety w tym roku znowu nie byłam w Pradze. Tym razem przeszkodził mi zakręt, z którego dopiero ruszyłam w dalszą drogę.

Czerwone dachy na tle błękitnego słonecznego nieba i jesiennych drzew to, to za czym tęsknię nieustannie. I każdego roku staram się tam powracać o tej porze. Znowu nie byłam, ale opowieść utkam, wszak jest jeszcze tyle do opisania.

Nie zwiedzam już Pragi jak wszyscy, zaopatrzona w przewodnik i podążając tylko głównymi trasami. Owszem nadal czasem zaglądam do mojego "starego" przewodnika Pascala, ale staram się wybrać to co mało popularne, ale jakże interesujące. Zwiedzanie Pragi bez jakichkolwiek wskazówek byłoby zwyczajnie niemożliwe. Na szczęście zawsze mogę liczyć na jakąś ciekawą podpowiedź.

Przeciskanie się przez morze turystów płynących na Moście Karola już mnie nie pociąga. Jeżeli już, to wybieram się tam o świcie, gdy słońce zaczyna wschodzić. Staram się jednak wydeptać inne, własne ścieżki.

Praga wciąga i można przepaść bez reszty.  

Dokąd jednak uciec od szumiącego wszystkimi językami świata morza turystów, od błyskających fleszy aparatów? 

To nie tylko miasto pięknych mostów, pałaców, kościołów i stu wież. To miejsce wspaniałych ogrodów. Oczywiście wszyscy turyści zwiedzają Petřín, Královską zahradę. Jednak są i ogrody mało odwiedzane. Są to ,,tajemnicze ogrody”, do których aby odnaleźć wejścia, trzeba się uważnie rozglądać, bowiem łatwo je przeoczyć. I pewnie dlatego, nie jest łatwo do nich trafić przypadkiem.

Tak jest ukryta Vrtbovská zahrada. Ogród usytuowany jest w samym w centrum Pragi. Miejsce to pokazała mi moja praska koleżanka. Po przekroczeniu jego bramy po raz pierwszy, poczułam, że znajduję się w innym świecie, z dala od zgiełku miasta. Momentalnie przeniosłam się do XVIII wieku. W ogrodzie wśród wypielęgnowanych żywopłotów, kolorowych kwiatów, barokowych rzeźb, misterne kręconych schodów zapomniałam o całym świecie. Ogród stworzony jest w stylu francuskim. Ma 3 poziomy i na każdym z nich rosną przystrzyżone bukszpany, błyszczą się małe oczka wodne, z kamiennych donic uśmiechają się kolorowe kwiaty, a po ścianach wije się bluszcz. Z samej góry ogrodu patrzyłam z podziwem na zapierające dech w piersiach widok czerwonych dachów Malej Strany, kopułę kościóła św. Mikołaja oraz na panoramę Hradczan.

I rankiem na rzece

Łuszczy się Praga

Niewiele święty

Jeszcze poprawia

Miasto na mieście

Praga na Pradze

Spiętrza się serce

Spiętrza tarasem

Mury zarosłe

Gęstym listowiem

Pną się do nieba

Tłustym aniołem

Chorały kopuł

Pod wieków parą

Grzmi w złoty kocioł

Ten praski barok

Jak na gobelinie

Pływają same

Zielone wyspy

Po Wełtawie

Ten most Karola

W niebie się kończy

Na grzbiecie kaczek

Cud pływający

Na głównym turystycznym szlaku nie leży także Frantiskanska Zahrada.

"Obcy przechodzi ulicami, miejscowy wykorzystuje przechodnie domy, by skrócić sobie drogę lub by zaimponować swojej towarzyszce z prowincji znajomością wielkomiejskiej topografii" pisał Egon Erwin Kisch w 1920 roku. Praga nie jest znana z owych przechodnich domów. Niewielu turystów wie o ich istnieniu. I ja trafiłam tutaj przez przypadek, gdy oczywiście chciałam skrócić sobie drogę. I to właśnie był dowód na to, że nie trzeba wędrować tylko utartymi, znanymi szlakami, Czasem warto oderwać się od przewodnika, tłumu i zaglądać wszędzie gdzie się da...`

Frantiskanska Zahrada znajduje się tuż przy Placu Wacława. Jest jednak dobrze ukryta przed wzrokiem turystów, nieświadomych istnienia pachnącej setkami róż oazy spokoju. Kiedyś w tym miejscu zakonnicy uprawiali zioła, kwiaty, drzewka owocowe. Nad ogrodem góruje Kościół Matki Bożej Śnieżnej. Jest to najwyższa świątynia w Pradze.

Korowód świętych

Trąby wzniesione

Do Pragi wiodą

Mosty Karolowe!

I tutaj muza

Mówi nam prosto

Że najważniejsze

Bracie rzemiosło

Że co po mitrze

Rzeźbionej brodzie

Kiedy jest ciasny

Sandał na nodze

Że najważniejszy

Jest bracie detal

Że krzywy cherub

Nie będzie leciał

Cherubom skrzydła

Wyciąć skrzydlacie

Trzeba samemu

Na swym warsztacie

I wielki wicher

Co w nich zaszumi

Spod naszej ręki

Ucieszy tłumy

Kolejny ogród, do którego rzadko się wchodzi, to Zahrada na Valech. Jest to podłużny teren, który ciągnie się na długości pół kilometra pod zabudową praskiego zamku. Turyści zazwyczaj go omijają. Dlaczego? Odpowiedź jest prosta. Nigdy nie jest im po drodze. I ja to rozumiem. Często na Zamek wpadamy na krótko, aby za chwilę pędzić dalej. Jeżeli zwiedzamy Hradczany decydujemy się iść na Zamek z jednej strony. Wchodzimy więc najczęściej od Starych lub Novych Zámeckich Schodów, przystanku  Pražský Hrad. Ja zaczynam wędrówkę od lat od Przystanku Pohořelec. Nie jest to jednak istone. Jak wchodzimy z jednej strony, to przechodzimy przez cały Zamek i wychodzimy po przeciwległej stronie. Natomiast Zahrada na Valech jest pod nim. Aby je zwiedzić, trzeba ponownie się cofnąć. A kto ma na to czas? Bo przecież trzeba zaraz być na..... A wystarczy tylko przekroczyć bramę, usiąść na chwilę na ławeczce i zostać na dłużej oczarowanym widokiem panoramy miasta. To tutaj zawsze robiłam sobie przerwę na drugie śniadanie. 

Ogród powstał na miejscu dawnych obwarowań Zamku Praskiego,  W latach 20-tych ubiegłego wieku ogród został powiększony i przebudowany według projektu Jože Plečnika, głównego architekta Praskiego Zamku.

Można tam podziwiać nie tylko panoramę miasta w tarasów widokowych, ale też liczne elementy dekoracyjne. Jednym z nich jest brama świetnie komponująca się z widokiem miasta, leżącego u stóp hradczańskiego wzgórza.  

Muszę przyznać, że byłam zawiedziona, kiedy kilka lat temu ogród na czas renowacji został zamknięty.

Ten most Karola

W niebie się kończy

Na grzbiecie kaczek

Cud pływający

Korowód świętych

Trąby wzniesione

Do Pragi wiodą

Mosty Karlowe!

Skaczą po świętych

Świateł Pragi świerszcze

Cherub na moście

Siadł jak na wierzbie

I prawie macha

Sobie nogami

I kaczek puszcza

Zielony kamyk

Skrzydła i loki

Wiosną rozwiane

I kufel z chmurą

Trzyma jak Pragę

Ten most Karola

W niebie się kończy

Na grzbiecie kaczek

Cud pływający

Korowód świętych

Trąby wzniesione

Do Pragi wiodą

Mosty Karlowe!

Jerzy Harasymowicz

To tylko trzy przykłady ogrodów, które można w spokoju, bez tłumu turystów, odwiedzić w Pradze. To kameralne, urokliwe miejsca, w których chociaż poczujemy się z dala od zgiełku, to tak na prawdę nadal będziemy czuć więź z miastem.

Jednak zwiedzając Pragę warto wejść do tego tajemniczego, kolorowego świata, pełnego spokoju i zobaczyć te cuda architektury ogrodowej.

Mało znanych ogrodów w Pradze jest wiele. Może napiszę o nich przy okazji mojej kolejnej wizyty w tym mieście. Dziś chyba nie starczyłoby mi czasu i miejsca. Nikt chyba nie lubi za długich opowieści.