Łakotne ziele nie tylko na miłość

Czy lubisz podbiał żółty

lipce z koźlakami

konwalie w kłączach stulone pod ziemią

lubczyk co miłość przywraca a częściej nadzieję

księżyc chodzący za nami jak cielę

ceremonialny lecz bez rękawiczek

poziomki te najniższe kminek najpodlejszy

i lato pół niebieskie gdy kwitną ostróżki

co przyjdą jak leniwa mądrość od niechcenia

żołędzie co się dłużą w październiku

zwykły chleb co wie zawsze ile bólu w hostii

kota niewiernego ale z zasadami

bo najpierw myje prawą nogę przednią

Ale ty Matko nie myślisz źle o nas

zawsze tych co się potkną gotowa obronić

między prawdą a szczęściem najłatwiej nos rozbić

pragniesz spraw ostatecznych wybierasz najbliższe

i szukasz pewnie jednej mrówki w lesie

tak bardzo spracowanej jakby miała umrzeć

najzabawniej jak człowiek

wśród wszystkich osobno

ksiądz Jan Twardowski

Minęły Walentynki, więc dzisiaj roślina, na którą czekam każdej wiosny. W moim ogrodzie królują przede wszystkim kwiaty, krzewy, winorośl, trawa.... Jednak miejsce na lubczyk zawsze musi być.

Lubczyk - każdy natychmiast pomyśli: afrodyzjak.  Ja: rosół.

Ale zacznę od początku.

Dokładnego pochodzenia lubczyku nie udało się jak dotąd ustalić.

Lubczyk, bylina z rodziny selerowatych, pochodzi najprawdopodobniej z Afganistanu i Iranu.

W Europie najstarsze zdziczałe jego formy występowały w Pirenejach Alpach. Najstarsze uprawy lubczyku zlokalizowane były właśnie we Włoszech w okolicach Ligurii. Roślinę znali już starożytni Grecy i Rzymianie.

Według legendy Don Juan codziennie jadł omlet z dodatkiem lubczyku, a Kaligula oszalał od przedawkowania miłosnego zioła.

Uprawę lubczyku w średniowieczu rozpowszechnili benedyktyni.

Dzisiaj lubczyk rośnie na terenie niemal całej Europy i w Ameryce Północnej. Lubczyk ogrodowy jest niezwykle łatwy w uprawie. Wśród niektórych ogrodników zyskał nawet miano chwastu.

Początkowo roślina służyła głównie jako przyprawa dodawana do wielu dań oraz magiczny środek uznawany za naturalny afrodyzjak.

W dawnych czasach dodawano go do eliksirów miłosnych i pobudzających płodność. Legenda głosi, że lubczyk wykopany dnia pierwszego października, koniecznie o szóstej rano i wraz z nacią, miał zbawienne skutki dla pożycia małżeńskiego. Łagodził wszelkie kłótnie i zwady w nim zaistniałe. Upięty we włosach lub przyczepiony do sukni ślubnej miał przynosić młodej parze szczęście. Dodany do pierwszej po urodzeniu dziecka kąpieli miał przynieść szczęście w miłości, ale ponoć tylko dziewczynkom.

Lubczyk, jak powszechnie wiadomo, był wykorzystywany w czarach miłosnych. Zjedzony, miał wywoływać miłość u drugiej osoby, albo przywracać tę utraconą. Według wierzeń ludowych lubczyk poruszy nawet najtwardsze serca

W dawnych czasach lubczyk był znany jako roślina o magicznych właściwościach miłosnych.

Niestety, nigdy nie udowodniono, że lubczyk jest afrodyzjakiem. Chociaż ostatnio najnowsze badania dowodzą, że lubczyk zwiększa ukrwienie narządów płciowych, a więc niewątpliwie wpływa na życie seksualne.

Podobno wiara czyni cuda, ale w przypadku lubczyku  nie należy posiadać jej w nadmiarze, aby brak spodziewanych miłosnych efektów nie przyniósł nadmiernego rozczarowania.

Inne nazwy lubczyku to lubszyk, lubszczyk, lubieszczyk, lubieniec, lubystka, lubiśnik lekarski, łakotne ziele, mleczeń. Również angielska nazwa lubczyku ogrodowego – "garden lovage" – wywodzi się od "love-ache", jak w średniowieczu nazywali go Anglicy, i wskazuje na wiarę w jego magiczne działanie miłosne.

Niemcy nazwali go Liebstöckel. Czasem także Maggikraut, ponieważ jego zapach przypomina im kostki Maggi

Z punktu widzenia medycyny naturalnej najcenniejszą częścią lubczyku jest jego korzeń, posiadający co najmniej 3% olejków eterycznych. Lubczyk ma przede wszystkim zbawienny wpływ na układ moczowy i pokarmowy. Roślina działa moczopędnie i wiatropędnie. Ziele hamuje nadmierną fermentację w jelitach, dzięki czemu reguluje procesy trawienne. Z tego też względu zaleca się dodanie szczypty ususzonych liści rośliny do dań ciężkostrawnych. W medycynie naturalnej lubczyk wykorzystywany jest także do zwalczania infekcji dróg oddechowych, ponieważ wykazuje działanie wykrztuśne. Dodatkowo korzeń i owoce lubczyku wykorzystuje się, jako środek wspomagający koncentrację i wzmacniający ogólną kondycję organizmu.

Zawiera mnóstwo witaminy C i tych z kompleksu B. Roślina zawiera również kwercetynę, która hamuje działanie histaminy i pomaga przy objawach alergii.

Kosmetyki zawierające wyciąg z lubczyku mogą pomóc zmniejszyć trądzik, oczyścić skórę i leczyć zapalenie skóry. Zioło może również pomóc przy nadwrażliwości na zapalenie stawów, przyspieszyć procesy oddychania i ma właściwości antybakteryjne. Olejek lubczykowy jest składnikiem niektórych perfum, z kolei korzeń może być dodatkiem do kąpieli.

We wierzeniach ludowych lubczyk także zajmował wiele miejsca. 

Odwar ziół z wianka z lubczykiem święconego na Boże Ciało dawany jest do picia krowom po ocieleniu i w razie choroby. Regularne podawanie krowom co miesiąc gałązki lubczyku powoduje, że ich mleko nigdy się nie psuje, a one same nie chorują. Daje się go krowom również wtedy, gdy czarownice odbiorą im mleko.

Lubczyk poświęcony w dniu Matki Bożej Zielnej dają jeść także chorym gęsiom  celu wypędzenia węża z domu lub innych zabudowań gospodarskich należy kadzić lubczykiem

LUBCZYK

Gdy amor strzałą serca nie tyka

warto spróbować lubczyka

w potrawie tłustej lubo też w winie

może uczucia przychylić dziewczynie

znalezione w Internecie

Lubczyk jest jedną z najstarszych roślin przyprawowych w Europie uprawiany jest już od X wieku. Lubczyk uważany był już wtedy za jeden z najsilniejszych afrodyzjaków.

Od czasów starożytnych stosuje się go także jako przyprawę kuchenną. Jego smak i zapach są bardzo intensywne - przypominają połączenie pietruszki oraz selera. Lubczyk nadaje więc potrawom charakterystycznego aromatu

Moim zdaniem lubczyk najlepiej sprawdzi się w rosole. Pasuje do niego zarówno suszony, jak i świeży. Wiosną, latem i wczesną jesienią świeży lubczyk jest  obowiązkowym składnikiem rosołu. Dodaję go jednak też do innych zup. Warto, bo zupy będą wyróżniać się głębszym smakiem i ciekawszym, ziołowym zapachem. Nawet niewielka ilość podkreśli walory wielu innych potraw. Ja bardzo lubię gotować ziemniaki z łodygami lubczyku. Wówczas nabierają takiego szczególnego zapachu. A jak pięknie pachnie wówczas w domu.

Sosy z lubczykiem będą bardziej wyraziste i aromatyczne. W Holandii lubczyk jest bardzo ważną przyprawą w tradycyjnych przepisach bazujących na szparagach. Z kolei w Rumunii jako kluczowy element lokalnych bulionów, jest nawet bardziej popularny niż pietruszka czy koperek. W niektórych krajach bywa używany do parzenia słodkiej herbaty z miodem (muszę spróbować kiedyś).

Łodygi lubczyku można przyrządzać podobnie jak rabarbar, dodawać surowe do sałatek, a także kandyzować i serwować jako słodycze. W kuchni angielskiej łodygi przyrządza się podobnie jak szparagi. Po zblanszowaniu łodyg można je spożywać jak seler.

Wytwarzana jest też przy jego użyciu nalewka zwana kordiałem.

Nalewka na lubczyku to znany szczególnie w medycynie ludowej i naturalnej środek na schorzenia układu krążenia. Można również przygotować lecznicze wino z lubczyku, które ma właściwości oczyszczające.

Wino lubczykowe działa moczopędnie, dzięki temu jest szczególnie polecane osobom, które cierpią na zaburzenia dróg moczowych i nerek.

Nasiona lubczyku w całości lub zmielone można dodawać do cukierków, ciast, mięs, chleba, krakersów czy herbatników. To także doskonały dodatek do marynowanych warzyw w occie. Z kolei marynowane nasiona można stosować jako zamiennik kaparów. Rozdrobione nasiona lubczyku w Anglii dodaje się do chleba, ciast i różnych wypieków. Zmielone nasiona doskonale pasują do ziemniaków bądź ryżu, a w całości dodaje się je również do likierów i napoi.

Korzeń lubczyku często stosuje się jako przyprawę do zup, wołowiny, jagnięciny, flaków, wędlin, drobiu czy ryb. Wyciągi z korzenia są składnikiem kostek bulionowych, przypraw maggi i czubryca. 

Warto jednak pamiętać, by nie przesadzać z użyciem tej przyprawy. Lubczyk jest bardzo wyrazisty i potrafi zdominować smak danej potrawy i uczynić ją mało apetyczną.

Jednym słowem, bez tej przyprawy, trudno sobie wyobrazić dobrą kuchnię.

Na koniec ciekawostka. Mało znane jest (ja też tego nie wiedziałam) zastosowanie lubczyku jako środka wspomagającego rzucenie palenia. Badania potwierdzają, że ma on rzeczywiście takie właściwości.

Wyliczanka dla Wiedźmy

Gotowała Wiedźma w garze,

Lubczyk co ma działać dziwnie.

Ja o takiej Wiedźmie marzę,

Jestem ino palcem kiwnie.

Lubczyk słodki, pić mi dała,

Miłość, łańcuch i kaganiec.

Zanim się zorientowała,

Wychłeptałem cały garniec.

Teraz wlepiam w Wiedźmę ślepia,

Myśląc, że mi jest przychylną,

Ale szybko wyszło na jaw,

Jaką ma strategia mylną.

Mija miesiąc za miesiącem,

Lubczyk działa pełną mocą.

Biedne serce me bijące,

Tęskni do Niej dniem i nocą.

Ale Wiedźma ani myśli,

Względów mi przychylić nieba.

I choć czasem mi się przyśni,

Lubczyk nabrał smaku chleba.

Jem go codzień, żuję hardo,

Kąsam, mielę mordą żwawo.

Zamiast daniem namiętności,

Lubczyk jest powszednią strawą…

Uważajcie Wiedźmy świata…

Te nadobne i te szpetne…

Jak mi lubczyk spowszednieje…

Nić miłości zaraz przetnę…

Adam Tomaszkiewicz