W poszukiwaniu ciszy

Cisza otula mnie bielą 

zwalniam oddech i myśli

zaglądam drzewom w nagie konary westchnień

zatapiam wzrok tam gdzie niebo łączy się z ziemią

moja wioska śpi jeszcze

a ja słucham mowy śniegu

i gromadzę czarno- białe fotografie

w których przegląda się moje dojrzałe życie

potrzebuję tej ciszy co otula mnie spokojem

muszę nabrać sił zanim wiosna wybuchnie kolorami.

„Zabierz mnie tam, gdzie jest najciszej.” Czyli gdzie? Czy takie miejsce w ogóle istnieje?

Przecież hałas jest wszędzie. Żyjemy w gwarze od rana. Włączone radio, telewizor, rozmowy przez telefon.... Harmider na ulicach, warkot pozostawionego z włączonym silnikiem samochodu. Nawet gdy na spacer wychodzimy we dwoje, to wciąż rozmawiamy. Niemal we wszystkich knajpach, sieciach handlowych leci głośna muzyka. Nawet w tramwajach lub autobusach kierowcy słuchają głośnej muzyki, a pasażerowie starają się ją przekrzyczeć rozmawiając przez swoje komórki. Nie wspomnę już o pociągach. Większość pasażerów uruchamia wszystkie sprzęty elektroniczne, jakie ma. A jak nie ma to podejmuje głośne rozmowy na wszystkie możliwe tematy, nie licząc się zupełnie z innymi. Tak jakby podróż była unikalnym czasem, w którym muszą zostać omówione wszystkie służbowe i prywatne sprawy. Nawet w miejscach, gdzie jest wyraźny zakaz rozmawiania przez telefon, nikt tego nie przestrzega. Hałas musi być! Jest nieodłącznym elementem naszego życia.

Niestety na Ziemi nie ma już prawie cichych miejsc.

Wszędzie obecny hałas coraz bardziej nam dokucza. Wiele osób skarży się na szumy, które są słyszane nawet w ciszy. Do tej pory takie dolegliwości przypisywało się osobom starszym. Teraz jednak się to zmieniło. Na takie objawy skarży się coraz więcej młodszych osób.

Hałas jest problemem cywilizacyjnym. Jest go coraz więcej. Częściej robi się głośno dookoła.

Współczesny człowiek nauczył się żyć i spać przy wtórze nieustannego szumu samochodów, nocnych imprez u sąsiadów, tramwajów i pociągów toczących się po torach i wprawiających w drżenie szklanki w pobliskich mieszkaniach. Przystosowując się do otoczenia, przyzwyczaił się ignorować te dźwięki, podobnie jak kiedyś człowiek pierwotny odgłosy deszczu, wiatru, burzy.... Potrafimy teraz spać pomimo hałasu za oknem.

Słyszymy te dźwięki, ale ich nie słuchamy. Często akceptujemy je jako coś naturalnego. Jednak wyróżniamy z tego szumu dźwięki, które ostrzegają i wywołują określoną reakcję: sygnał nadjeżdżającej karetki lub alarmu. Wciąż zatem jesteśmy czujni, chociaż w inny sposób niż nasi przodkowie.

Zima

Rozbiegły się moje myśli

po bezkresach pól uśpionych

gdzie okiem sięgnąć

gdzie sercem zawędrować

cisza

słyszę własny oddech

i myśli słyszę

uciekające w przeszłość

pewną

zapamiętaną

zapisaną

zimny wiatr gładzi moje policzki

wyostrzony wzrok zatrzymuje wirujące śnieżynki

liście dawno obumarłe

szeleszczą pod puchową pierzyną

niczym moje najdawniejsze wspomnienia

las biedny jak ziemia

na której wyrosłam

chroni moje myśli przed światem

zamykam je

moje myśli przysypuję śniegiem

chronię przed ciekawością innych

tylko nieliczni

odnajdą mój ślad na śniegu

zmieszany ze śladami zwierząt

które o nic nie pytają

Na hałas jesteśmy narażeni od dzieciństwa. Dzieci, nawet te najmłodsze mają problemy ze słuchem, słabiej przyswajają informacje, są bardziej agresywne. Dalsze skutki, to tylko kwestia czasu. Przyczyną tego jest słuchanie głośnej muzyki, zbyt głośne oglądanie telewizji....

Czy hałas rzeczywiście musi być zwiastunem i gwarantem dobrej zabawy, rozrywki i beztroski?

Jednak różne badania alarmują o coraz większym zagrożeniu ze strony hałasu. Społeczeństwo głuchnie. Niestety zlikwidowanie hałasu nie jest możliwe, ze względu na rozwój cywilizacji. Jednak można go zmniejszyć, aby był mniej szkodliwy.

Ciszy mamy w codziennym życiu coraz mniej. Może nawet niedługo stanie się ona towarem deficytowym, wartością przeliczalną na pieniądze?

Cisza bieszczadzka

przenika moje serce

tylko trawy szumią

językiem zakochanych

w urodzie świata

chwytam ich szelest

chłonę ich mowę całą sobą

zanurzam stopy wędrowca

w jesiennym zakątku świata

zapatrzona w niezwykłą paletę barw

przenoszę myśli na odległe szczyty

moje marzenia

wędrują połoninami

wolne i bezpieczne i takie własne

słońce zmienia obrazy

mienią się kolory zatrzymane w sercu

czekam na zachód

czekam na cud

który na kilka minut

niweczy każdą szarość dnia

nie śmiem wypowiedzieć słów

nie chcę spłoszyć piękna

ale wiem

że serce zostawi ślad na szlaku

by nieustannie tęsknić do powrotów

Przed codziennym hałasem uciekamy w zamkniętą przestrzeń własnych domów. Tam mamy szczelne okna, grube drzwi. A może mieszkamy poza miastem i jego zgiełkiem? Jednak jeśli akceptujemy hałas dużych aglomeracji, jeśli zasypiamy przy szumie, to chętnie wyjeżdżamy na wieś, nad wodę, na działkę... I tam zachwycamy się, że jest tak cicho! i posłuchaj jak ptaki śpiewają... Cieszymy się przez chwilę tym, że nie ma tu klaksonów samochodów, dzwonków tramwajów..... Ale czy i tam na pewno jest cicho?

Najbardziej znany poszukiwacz ciszy Amerykanin Gordon Hempton, który od 40 lat przemierza on świat  tworząc Listę ostatnich cichych miejsc na świecie, odpowie zdecydowanie przecząco. W jego ujęciu cisza to brak zanieczyszczeń dźwiękowych powodowanych przez człowieka. To naturalny pejzaż audialny taki, jaki był w danym miejscu sto, tysiąc i dziesięć tysięcy lat wcześniej. Jeśli wziąć sobie do serca tę definicję ciszy, to szczekanie udomowionego psa jest zanieczyszczeniem, ale wycie wilka już nie.

Według Hemptona hałas wytwarzany przez człowieka, przenika dziś każdy zakątek planety. Niestety, nie ma absolutnie żadnego miejsca na Ziemi, które jest wolne od hałasu czynionego przez ludzi

Spytany o dźwięk, który szczególnie go zaskoczył, odpowiedział:

Topiący się śnieg. Kiedy czytałem, jak zachwycał się nim przyrodnik John Muir, pionier walki o ochronę przyrody w USA, sądziłem, że koloryzuje. Ale potem nagrałem ten odgłos i usłyszałem niesamowicie piękną muzykę. Najbardziej się cieszę, gdy uda mi się uchwycić dźwięk jednej spadającej kropli.

Cichy mrok zarzuca płaszcz łagodności

na płaską równinę

moich dni

zacierają się kontury

lasów i myśli

ciepło odpędza

niedawne niepokoje

bezmierna cisza

wypełnia przestrzeń

w której wypatruję moich bliskich

słońce odpędza chmury

szukające w przestworzach śladów miłości

gdzieś daleko błyska światełko

dające znak w milczeniu

grafit wieczoru syci się dojrzałą barwą

teraz widać tylko rzeczy ważne

inne zginęły dawno w ciepłym oddechu lata

stoję w bezruchu pośród pól

spoglądając w niebo

choć moje stopy tak mocno

dotykają ziemi.

Kryzys wywołany przez koronawirusa sprawił, że nasza bardzo głośna Ziemia przycichła.

Lockodown uciszył fabryki, zatrzymał w domu ludzi dojeżdżających do pracy, uziemił większość lotów pasażerskich... Wielu ludzi dowiedziało się, jak brzmi cisza i zaczęło ją doceniać.

W pierwszych tygodniach lockdownu, sejsmolodzy badający drgania naszej planety, by wykrywać trzęsienia ziemi i erupcje wulkanów, zauważyli, że hałas generowany przez człowieka spadł do poziomu najniższego w całej historii prowadzonych obserwacji. 

Ale to już było... Wróciliśmy do poziomu hałasu sprzed pandemii.

Przyzwyczailiśmy się do niezdrowego poziomu hałasu w miastach. Chroniczne narażenie na hałas może powodować zaburzenia snu i dobrego samopoczucia, a także wysokie ciśnienie krwi, prowadzące nawet do udarów. Hałas uliczny został nazwany smogiem akustycznym.

A przecież ciszy mamy jej tak niewiele. Odgłosy cywilizacji są zawsze z nami. Jestem zmęczona codziennym hałasem. A gdyby uciec od tego tego szumu?

Czy ciszy i spokoju musimy szukać z dala od cywilizacji? Chyba tak.

Cudownie jest uciec na chwilę od hałasu pędzącego i zwariowanego życia. Dobrze byłoby zanurzyć się w ciszy, aby odnaleźć spokój i wytchnienie.

Właśnie zatęskniłam za ciszą, za taką zieloną, leśną i subtelną ciszą.

Bez ciszy nie da się żyć.

A może to sama cisza zawoła i upomni się o mnie? Taka ucieczka w ciszę..... Tylko gdzie jest cicho-sza?

Cisza...

złote trawy spoglądają śmiało ku niebu

które przybiera najpiękniejsze barwy

trwa

spektakl piękna między niebem a ziemią

patrzysz

bo znów dane ci jest widzieć

naprawdę ważne sprawy

chłoniesz

ciszę przemykającą w szeleście traw

ocierasz spocone czoło

by zrozumieć wędrówkę swojego życia

nieznajomi pozdrawiają cię serdecznie

bo bieszczadzkim szlakiem

zarządzają bieszczadzkie Anioły

cisza

wkrada się do twojego serca

możesz ją zabrać

zachować

udomowić pod dachem serca...

wiersze Basia Wójcik